Pterocarpus macrocarpus, hay còn được gọi là Giáng hương, Dáng hương, Burma padauk (quốc hoa của Myanmar), là một loại cây gỗ lớn thuộc họ Đậu (Fabaceae). Loài cây này có nguồn gốc từ các khu rừng nhiệt đới theo mùa ở Đông Nam Á, bao gồm Myanmar, Lào, Campuchia, Thái Lan và Việt Nam.

Phân loại khoa học:

  • Giới (Kingdom / regnum): Plantae (Giới Thực vật)
  • Bộ (Order / ordo): Fabales (Bộ Đậu)
  • Họ (Family / familia): Fabaceae (Họ Đậu hay họ Cánh bướm)
  • Chi/ Giống (Genus / genus): Pterocarpus (Chi Giáng hương) w
  • Loài (Species):
    • Pterocarpus macrocarpus (Giáng hương, Giáng hương quả to, Burma padauk) w
    • Pterocarpus indicus (Giáng hương mắt chim, Giáng hương quả nhỏ, Gióc, Huỳnh bá rừng, Giáng hương Ấn) w

Hình:


Lá, hoa, quả (từ trái qua)


Pterocarpus macrocarpus:

Đặc điểm:

  • Thân cây: Giáng hương là cây gỗ trung bình đến lớn, cao từ 10-30m (hiếm khi tới 39m), đường kính thân lên tới 1.7m. Vỏ cây bong tróc, màu nâu xám, khi bị cắt sẽ tiết ra nhựa màu đỏ. Cây rụng lá vào mùa khô.
  • Lá: Lá kép lông chim, dài 200-350mm, có 9-11 lá chét.
  • Hoa: Hoa màu vàng, mọc thành chùm. Mùa hoa thường vào tháng 3-5. Hoa thơm.
  • Quả: Quả hình tròn, dẹt, có cánh, đường kính khoảng 5-8cm. Quả chứa 1-2 hạt.
  • Gỗ: Gỗ giáng hương có màu nâu đỏ, cứng, chắc, vân đẹp, có mùi thơm nhẹ. Gỗ được đánh giá cao về chất lượng và được sử dụng rộng rãi trong sản xuất đồ nội thất, đồ mỹ nghệ, xây dựng, v.v.

Công dụng:

  • Gỗ: Đây là công dụng chính của giáng hương. Gỗ được sử dụng để làm đồ nội thất cao cấp, sàn nhà, cửa, cầu thang, đồ mỹ nghệ, nhạc cụ, v.v.
  • Cây cảnh: Giáng hương có tán lá rộng, hoa đẹp, nên cũng được trồng làm cây cảnh trong công viên, vườn nhà.
  • Y học: Vỏ cây và nhựa cây giáng hương được sử dụng trong y học cổ truyền để điều trị một số bệnh như tiêu chảy, kiết lỵ, đau răng, v.v.
  • Tannin: Vỏ cây chứa tannin, được sử dụng để thuộc da và nhuộm vải.

Tình trạng bảo tồn:

Do bị khai thác quá mức để lấy gỗ, giáng hương đang bị suy giảm về số lượng cá thể trong tự nhiên. Loài cây này hiện được xếp vào danh sách các loài "Sắp bị đe dọa" (Near Threatened) trong Sách đỏ IUCN.

Thông tin thêm:

  • Giáng hương là loài cây ưa sáng, sinh trưởng tốt ở những nơi có khí hậu nhiệt đới gió mùa.
  • Cây có khả năng tái sinh tự nhiên tốt, nhưng tốc độ sinh trưởng chậm.
  • Việc trồng và bảo vệ giáng hương có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ nguồn gen quý hiếm và phát triển kinh tế.